Kōrero Tene
Kōrero Tene
Mānawatia a Matariki
Ka whakaatu atu ngā ākonga i tā rātau e mārama nei ki ngā kōrero me ngā kaupapa mō Matariki kua ākona i ngā wiki e waru i tētehi kōrero tene.
Torohia te pouaka "Mō te rauemi" ki raro nei e kitea ai ngā rauemi hāngai:
- Mahere-Ako-15-Kōrero-Tene-Māori.pdf
- Mahere-Ako-15-Kōrero-Tene-English.pdf
- Mahere-Ako-15-Kaupapa-Kōrero.pdf
Kawenga Mahi
Te Whakapuakitanga o te Kaupapa me te Whakamāramatanga
He maha ngā kaupapa e hāngai ana ki a Matariki kua āta kōrerohia i ngā wiki e waru kua taha ake nei.
Kua wānangahia te reo o ngā whetū i ngā whakataukī, i ngā whakatauākī, i ngā mōteatea, i ngā haka, i te aha rānei.
Kua rangahaua ngā pūnaha wā, te maramataka, me te nekenga o te rā.
Kua ruku ki te hōhonutanga o ngā karakia me ngā tikanga o Matariki.
Kua mātaihia ngā take tōrangapū me te whakaturenga i whai wāhi atu ai ki te whakatūnga o te hararei ā-tau o Matariki i te tau 2022.
He mea ako ngā ingoa o te kāhui whakanui, whakatairanga hoki i a Matariki.
He maha ngā kaupapa kua wānangahia.
I te rā nei, ka whakamātauria ngā ākonga ki ngā kaupapa i ākona ai i ngā wiki e waru kua taha ake nei ka whakarāpopotohia ai hei kōrero tene.
Hei Mahi
Me whakarite e ngā ākonga tētehi kōrero tene e toru miniti te roa hei whakapuaki mā tēnā, mā tēnā ki te hunga whakarongo i te akomanga. Me whiri tētehi o ngā kaupapa e whai iho nei (e pai ana hoki kia whakaritea āu ake kaupapa).
Ka tīpakohia ake tētehi kaupapa i te pōtae. Kia whiria, ka rua miniti noa iho te roanga o te whakarite i te kōrero tene. Me toru miniti rawa te roanga o te kōrero a tēnā, a tēnā.
Me whakamōhio atu ki te kaikōrero kua tae ia ki te 2:30 miniti, kātahi ka whakamōhio atu kua tae ki te 3:00 miniti.
Me whakauru e ngā ākonga ngā anga reo e toru, nuku atu rānei ki ngā kōrero kua wānangahia i ngā whakaakoranga o mua. Mā te kaiako kē e whiri.
Kaupapa
- Tupuānuku / Tupuārangi
- Ko te pā kairiri o te tohunga ko te karakia
- Waitī / Waitā
- He iti pou kapua, ka ngaro, ka huna tini whetū i te rangi
- Pōhutukawa
- Hiwaiterangi
- Te Tau Toru Nui o Matariki
- Homai Te Rā!
- He aha ō hiahia mō te tau e heke mai nei?
- Te Rangi Motuhake o Matariki
Mānawatia a Matariki - Kōpaki Whakaako
Ahakoa nui, ahakoa iti rānei te mōhio o tēnā, o tēnā ki a Matariki, kua whakaritea tēnei kōpaki e taea ai e ngā kaiako te panoni ki tā rātau e mōhio nei mō te kaupapa nei. Ko te āta whāngai i te kaiako ki ngā kōrero katoa et aea ai e ia te kaupapa nei te whakaako ki tōna taumata tiketike, koia tēnei...
1 of 16He whakaurunga ki a Matariki
He whakaurunga tēnei akoranga ki te kaupapa e kīia nei ko Matariki e aro pū ana ki te whakapapa o Matariki. Ko tā ngā ākonga he whakarite i tētehi ataata e whakaatuhia ai ō rātau mōhiotanga ki te whakapapa o Matariki.
2 of 16Ngā Whetū o Matariki
Ko ngā whetū o te kāhui o Matariki me ngā tikanga o ia whetū te tino aronga o tēnei akoranga. Ka riro mā ngā ākonga e wānanga te taha pūtaiao, te ahurea, ngā whakamāramatanga noa, me ngā whakamāramatanga hōhonu o ia whetū. Me waihanga e ngā ākonga tētehi pikitia whakanikoniko mō ngā whetū hei whakaa...
3 of 16Te Tautoru Nui o Matariki 1
Ko te māramatanga me te hononga o te maramataka ā-whetū me Matariki te aronga matua o tēnei whakaakoranga. Ka ako ngā ākonga i ngā marama 13 o te maramataka ā-whetū me te āhua o tā ō tātau tūpuna whai i te āhua o ngā whetū i te rangi, o ngā mata o te marama, me te taunga o te rā ki te whakarite i n...
4 of 16Te Tautoru Nui o Matariki 2
Ka wānangahia ngā marama katoa o te tau Māori e mārama ai tātau ki ngā āhuatanga ahurei o tēnā marama, o tēnā marama. I aha ō tātau tūpuna i ēnei marama nei? He pēhea te āhua o te taiao i ēnei marama nei? Tau ai ngā marama ki ēhea kaupeka o te tau, ā, mā te aha e mōhio ai tātau ki ēnei āhuatanga?
5 of 16Whakamoe Tau
E aro ana tēnei akoranga ki te mārama o ngā ākonga ki te Whakamoe Tau. Matariki atu, Matariki mai, huritao ai ō tātau tūpuna ki ngā hui i te tau kua mahue e taea ai e rātau te whakarite mahi hei whakatutuki mā rātau ā te tau e heke nei e hora ai te houkura ki te iwi whānui. Ka mārama ngā ākonga ki...
6 of 16Ngā whakataukī mō Matariki
I tēnei whakaakoranga, ka arongia ngā whakataukī mō Matariki. Ka ako ngā ākonga i ngā āhuatanga o te whakataukī, ā, mā ō rātau pūkenga reo rātau e ārahi kia āta wetehia te tikanga o ia whakataukī kātahi rātau ka āta tito anō i ētehi whakataukī rongonui i ā rātau ake kupu.
7 of 16Te Reo o ngā Whetū
Ko te ako kupu hou, te aroā pānui, me ngā pūkenga whakapākehā te aronga matua o tēnei whakaakoranga. Ka pānui ngā ākonga i tētehi wāhanga o te pukapuka “Te Tāhū o Ranginui Whakatūria Te Whare Kōkōrangi” i tuhia rā e Hōhepa Tuahine i te tau 2015 nōna i Te Whare Wānanga o Waikato. Koia tēnei ko te tu...
8 of 16Te Rangi Motuhake o Matariki
Kia tirohia e tātau te whakatūnga o te hararei tūmatanui ā-tau o Matariki. Ka ako ngā ākonga i te hiranga o ngā kaupapa i whai wāhi ai ki te whakatūnga o Te Ture Hararei Tūmatanui o Te Kāhui o Matariki 2022. Ka wānanga ngā ākonga i ngā take tōrangapū o Aotearoa, i ngā kaupapa Māori hirahira, me te ...
9 of 16Te Pūtake o te Riri
Koia tēnei ko te wāhanga tuarua o te whakaakoranga ‘Te Rangi Motuhake o Matariki’ e wānangahia ana ngā whakatutukihanga tōrangapū e eke ai te iwi Māori, a Aotearoa hoki i tētehi mahi iti noa iho nei. Ka ako ngā ākonga i te whakatūnga o “Te Pūtake o te Riri” me te whakaurunga o “Te Takanga o te Wā” k...
10 of 16Mānawatia a Matariki - Karakia 1
E aro ana tēnei whakaakoranga ki te hiranga o ngā whakaritenga ngā karakia o te Hautapu. Ka mātaki ngā ākonga i a Tā Pou Temara rātau ko Ahorangi Rangi Mātāmua mā i te Hautapu ā-motu ōkawa tuatahi i whakanuia ai a Matariki hei hararei tūmatanui o te motu i te tau 2022. Ka ako ngā ākonga i ngā wāha...
11 of 16Mānawatia a Matariki - Karakia 2
Ko tā ngā whakaakoranga nei he whakarite i ngā ākonga kia whakaritea tētehi Hautapu hei whakaari mā rātau i te kura. Ko te aronga matua o te tēnei akoranga ko te mārama ki te hiranga o te whai wāhitanga o te karakia ki ētehi whakahaerenga Māori pēnei i te Hautapu i te wā o Matariki. Mā Tā Pou Temara...
12 of 16Mānawatia a Matariki - Karakia 3
E aro ana tēnei whakaakoranga ki te hiranga o ngā whakaritenga ngā karakia o te Hautapu. ngā karakia o te Hautapu. Ka ako ngā ākonga i ngā karakia titoa ai, i hōmiromirohia hoki ai e Tā Pou Temara rātau ko Ahorangi Rangi Mātāmua, ko Mataia Keepa hei taki mā ngā tohunga i te Hautapu i te wā o Matar...
13 of 16Matariki Hunga Nui
Ngā whakaritenga o te Hautapu: Ko te ‘umu kohukohu whetū’ me te ‘heri kai’ i ngā whakanuitanga o Matariki te aronga matua o tēnei whakaakoranga. Mā tēnei whakaakoranga e taea ai e ngā ākonga te whakaatu atu ō rātau māramatanga ki te ‘umu kohukohu whetū’ me te tito i ā rātau ake ‘heri kai’.
14 of 16Hautapu
Ko te Hautapu te aronga matua o tēnei whakaakoranga. I ngā wiki tata kua taha ake nei, kua ako ngā ākonga i ngā waehanga o te Hautapu e riro ai mā rātau ngā āhuatanga nei e whakaatu atu i tētehi Hautapu ka tū ki te kura. Ko tā ngā ākonga he whakaatu atu i tā rātau e mārama nei ki ngā whakahaerenga ...
15 of 16Mānawatia a Matariki - He Aromatawai
He whakamātautau haratau tēnei hei whakaatu mā ngā ākonga i ō rātau māramatanga ki ngā mahi i oti rā i ngā wiki e waru kua taha ake nei e hāngai ana ki te kaupapa e kīia nei ko Mānawatia a Matariki. He whakamātautau tēnei e whai wāhi nei te pānui, te tuhi, te whakarongo, me te kōrero. Ka whakamāta...
16 of 16
About this resource
Wāhanga Ako: Te Reo Māori
Taumata: Taumata 6, Taumata 7, Taumata 8
Whāinga Ako: Ka whakaatu atu ngā ākonga i tā rātau e mārama nei ki ngā kōrero me ngā kaupapa mō Matariki kua ākona i ngā wiki e waru i tētehi kōrero tene.
Rauemi: Kaupapa Kōrero
Kaupapa: Te Mātahi o te Tau Matariki Ahunga Nui
Kohinga: Mānawatia a Matariki