Te Kura i Monoa
Te Kura i Monoa
Ngāti Kahungunu
He pakiwaituhi tēnei hei pānui takitahi mā te ākonga, hei pānui takirōpū rānei. Ko te kaupapa o tēnei kōrero ko te rautaki i whāia e Taraia hei whakaū i tōna mana i runga te whenua, me ngā āhuatanga i puta hei whakararu i tana rautaki. Ko tēnei tētahi o ngā tino kōrero o Ngāti Kahungunu ki Heretaunga.
Tonoa he kape o te pukapuka mai i Down the Back of the Chair (MOE50374)
- Rauemi Matua
- Ngā Tauira Whakaakoranga
- Ngā Akoranga
- Ngohe
Rauemi Matua
He kōrero whakataki
He kōrero tēnei mō Tūrongo tētehi tupuna rongonui o Tainui iwi, Tainui waka. Ka tīmata tēnei o ngā pakiwaitara hei whakaatu i te āhua o te noho a ōna mātua, ā, ka haere ake ki te whakamārama i ngā āhuatanga o te noho i waenganui i a rāua ko tōna tuakana (teina rānei, e ai ki ētehi). Ka kōrerohia ngā tautohenga i waenganui i te tokorua nei, a Tūrongo rāua ko Whatihua, me te rironga atu o te puhi rā a Ruapūtahanga hei wahine ki a Whatihua. Ka mutu, ka whakamāramahia te pakiwaitara e hāngai ana ki a Tūrongo rāua ko Mahinaarangi, ka puta ko Raukawa me ngā tātai whakaheke ki ngā kawai o te Kīngitanga.
Mā te pukapuka nei e noho mārama ake ngā ākonga, ngā kaiako, ngā whānau, hapū me te iwi whānui ki:
- te pūrākau mō Tūrongo rāua ko Māhina-a-rangi me te tino tikanga o tēnei kōrero ki te Kīngitanga, ā, ki ngā uri katoa o Tainui waka,
- te mana, ngā ritenga me ngā mahi ā ō tātoy tūpuna e pā ana ki te whakapapa, te moenga rangatira me te mahi kai,
- whakapapa me ngā tikanga o mua.
Te whakapapa o te kōrero nei
He tuhinga pakiwaitara tēnei, waihoki, he kōrero tuku iho mō ngā takahanga a ngā tūpuna me ngā hononga ā-iwi. Timata ai te tuhi i ngā kōrero nei i roto i ā te kaituhi mahi hei kaiako ki roto kura kaupapa Māori. He kōrero rongonui tēnei i roto i tōna rohe, arā te rohe o Tainui iwi. E pātata tonu ana te marae o Tūrangawaewae ki tō te kaituhi kura, ā, kei reira hoki ngā tūpuna whare a Tūrongo, Mahinaarangi rātou ko Raukawa-iti e tū ana. He mea uaua mā tēnei kaiako te kimi i tētehi pukapuka i roto i te reo Māori, e māmā ana te reo ki te hunga tamariki, e āta whakaahua ana hoki i tēnei o ngā tino kōrero tupuna. Nā reira i tuhia e ia ngā kōrero hei pānuitanga mā ngā tamariki, hei akoranga hoki mō taua reanga.
Mō te kaituhi
He kaiako a Pura Hope i Te Wharekura o Rākaumangamanga ki Rāhui Pōkeka. He kaituhi hou ia, ā, ko tēnei pūrākau tana tuhinga tuatahi.
Mō te ringa toi
Nō Ngāi Tūhoe, nō Waikato hoki a Erana Kihi. He raukura ia nō Te Wharekura o Rākaumanga. Ko ōna pūmanawa toi i heke mai i ōna kāwai heke ki tana taha Waikato. I tēnei wā he pai ki a ia ngā āhuatanga toi o anime, o manga hoki.
Ētahi atu kōrero, hononga ipurangi
Torohia te pouaka "Mō te rauemi" ki raro nei e kite ai ngā rauemi hāngai: Te-Kura-i-Monoa-TSM-Core-Resource-Info (.pdf)
He Mihi
He mihi nui tēnei ki a Pura Hope. Mōna i tuhi; Ngā Tauira Whakaakoranga me Ngā ngohe hai mahi mā te ākonga. Me kore ake a ia hei āwhina i tēnei kaupapa.
I tāia i Aotearoa.
Manatārua i ngā kōrero © Huia Publishers me Pura Hope 2021
Kua noho manatā tēnei rauemi. Atu i ngā take pēnei i ngā akoranga whaiaro, te rangahau, te arotake me te arohaehae mahi e whakaaetia ana i raro i te Ture Manatā, kore rawa e tukuna kia tāia anō tētahi wāhanga o ngā kōrero nei, ahakoa te huarahi tā. Me mātua tono whakaae ki a Huia Publishers.
Hei tautoko tēnei rauemi i te pouako e whakamahi ana i te pakiwaituhi Te Kura i Monoa i roto i ngā kura arareo Māori.
Mō te rauemi
Tonoa he kape o te pukapuka mai i Down the Back of the Chair (MOE50374)
Wāhanga Ako: Te Reo Māori, Tikanga a-Iwi
Taumata: Taumata 3, Taumata 4
Kaupapa: Te Aho Ngārahu