Skip to main content
Kā Roimata o Hinehukatere

Kā Roimata o Hinehukatere

PUKAPUKA

Kā Roimata o Hinehukatere 

Kāti Māhaki, Ngāi Tahu

He pūrākau a Kā Roimata o Hinehukatere nō Poutini ki te Toka. E taki ana i te kōrero a Kāti Māhaki mō te hanga o te awa kōpaka e mōhiotia nei ko Kā Roimata o Hinehukatere. E taki ana tēnei pūrākau i te reo o Kāi Tahu. 

Kei tēnei rauemi: 

  • tētahi pukapuka whai kupu, whai whakaahua 
  • ētahi ataata poto e toru. 

Tonoa he kape o te pukapuka mai i Down the Back of the Chair (MOE 69617) 

 | 

Te pukapuka 

He mea tuhi te pukapuka e Hinerangi Barr rāua ko Ngāhiwi Apanui. E tākina ana te kōrero mō tētahi tipuna, he wahine tohunga ki te piki maunga, ko Hinehukatere te ingoa. I te raumati, kei ngā maunga a Hinehukatere e takahi ana i ngā ara whakawhiti maunga, e kake ana i ngā tihi o Kā Tiritiri o te Moana. I te takurua, kua hoki a Hinehukatere ki ngā whenua hakahaka. I tētahi takurua, ka tūtaki ia ki te tau o tōna ate, ki a Wawe. Ka haere tonu ngā kōrero, e whakaaturia ai te pūtakenga mai o tētahi o ngā awa kōpaka rongonui katoa o Poutini ki te Toka. Riro ana mā ngā whakaahua rerehua a Eleanor Logan e kīnaki ngā kupu. Nāna, kua tū mataora mai ngā whenua o Poutini ki ngā whārangi o te pukapuka. 

Tonoa he kape o te pukapuka mai i Down the Back of the Chair (MOE 69617) 

Ngā ataata

Ko ngā ataata, he rangitaki ataata e whai ana i tētahi taiohi o Kāti Māhaki e hoki ana ki tōna marae i Poutini ki te Toka. I reira, ka whakaputaina e ia ētahi atu kōrero e toru mō ngā māunga me ana tīpuna. I Kā Roimata o Hinehukatere, ka tīmata tātou i te pito whakarunga o te awa kōpaka, ka heke haere ki raro, me te taki haere anō a Ngātai i ngā kōrero. Whai i muri i a Ngātai, ko Noti Hinetamatea i te ara ki Pōpatea. Nā ōna tīpuna te ara ki Pōpātea i takahi, i tiaki mō te hia rau tau nei. I Kā Tiritiri o te Moana, e kōrerotia ana te hononga o Māui ki Maitahi me tāna whakaingoa i Kā Tiritiri o te Moana.

Te Rangitaki Ataata a Ngātai mō ana Hararei - Kā Roimata o Hinehukatere

Tauwhaituhi ā-kiriata
Tauwhaituhi ā-kiriataTauwhaituhi ā-kiriata

Te Rangitaki Ataata a Ngātai mō ana Hararei - Noti Hinetamatea

Tauwhaituhi ā-kiriata
Tauwhaituhi ā-kiriataTauwhaituhi ā-kiriata

Te Rangitaki Ataata a Ngātai mō ana Hararei - Kā Tiritiri o te Moana

Tauwhaituhi ā-kiriata
Tauwhaituhi ā-kiriataTauwhaituhi ā-kiriata

Hītori Māori

Kua hoahoaina te rauemi nei mō roto i ngā akomanga teina i te kura, hei tautoko i te whakaako me te ako i ngā Hītori Māori. 

Mā roto i te rauemi nei, ka takoto he ara: 

  • e hono atu ai ngā ākonga ki ngā iwi me te whenua 
  • e āta tirohia ai tā te Māori whakamārama i ētahi āhuatanga o te ao tūroa 
  • e whiria ai he taura ki ngā iwi o te rohe 
  • e ākona ai ngā hangarau a te Māori hei mahi taonga, hei mahi taputapu 
  • e ākona ai ētahi kupu e hāngai pū ana ki Mohua me te takoto o te whenua i reira 
  • e tūhuratia ai ngā kōrero tuku iho mō ngā tohu whenua o tōu ake rohe 
  • e rangahaua ai ngā awa kōpaka me ngā maunga, me te āhua o te noho tahi a te tangata ki ēnei taiao 
  • hei tūhono atu ki ērā atu wāhanga ako, pērā i te Pūtaiao, i te Tikanga ā-Iwi me Te Reo Māori. 

Tikanga ā-Iwi

Te Wāhi me te Taiao – taumata 2 

Ka whakaahua i te whakaawenga o ngā mahi a te tangata i te wāhi me te taiao, me te whakaawenga o te wāhi me taiao i ngā mahi a te tangata. 

Te Wāhi me te Taiao – taumata 3 

3.2 Ka whakamārama i ngā take me ngā huarahi e whakaatu ai te tangata i tōna hononga ki tētahi tino wāhi, ki tētahi tino taiao. 

Pūtaiao 

Te Ao Tūroa – taumata 2 

Papatūānuku 

4 Ka ako haere me pēhea te rū whenua me te puia e huri ai i te āhua o te takiwā, me ngā pānga ki te maunga. 

Te Ao Tūroa – taumata 3 

Papatūānuku 

4(i) Ka ako haere i ngā uptake o ngā āhuatanga ā-nuku o te takiwā, tae atu ki ngā tāpui wai. 

4(ii) Ka ako mō te āta titiro, te tuhi me te matapae i te huarere. 

Ētahi atu rauemi e hāngai ana

Kā Puna Hauaitu 

Nama take 1117 

Mō te rauemi

Wāhanga Ako: Te Reo Māori, Tikanga ā-Iwi, Pūtaiao 

Taumata: Taumata 2,  Taumata  3 

Kaupapa:  Te Aho Ngārahu

Ngā rawa kei tēnei rauemi: