Kua tuwhera ngā whiriwhiringa mō Pāngarau me Te Reo Rangatira
Kua tuwhera ngā whiriwhiringa mō Pāngarau me Te Reo Rangatira
Kua tae tātou ki tēnei o ngā ekenga o tēnei haerenga nui ki te whakapakari i to tātou Marautanga ā-motu, kia mārama ai, kia whai taunaki ai kua tūāpapahia ki te ‘science of learning’.
Ko ā mātou mahi tahi me te rāngai he whakahou i te New Zealand Curriculum (NZC) me te hoahoa anō i Te Marautanga o Aotearoa (TMoA).
Mā te whakamahi i ngā mātanga o ngā kaiako, ngā tumuaki me te hunga ngaio maha o te mātauranga, ngā ihumanea me ngā rōpū whakahaere hoki, ko tā mātou whāinga matua kia pai ake tā te tauira me te ākonga kokenga me te tutukitanga.
I tēnei wā kei te rapu mātou i ō koutou tirohanga whai mōhio me ngā urupare whai hua mō te tuhinga hukihuki hou Tau 7-13 Te Reo Rangatira me te Tau 9-13 Pāngarau me te Tau 9-13 wāhanga ako.
Kua rite ngā wāhanga ako mō ngā Tau 7-13 Te Reo Rangatira me ngā Tau 9-13 Pāngarau hei urupare māu.
Ka haere ngā whiriwhiringa mai i te 27 o Kohitātea - 28 o Paengawhāwhā 2025.
Ka tukuna ngā kōrero hou hei te Wāhanga 4, 2025, ā, he mea me mātua whakaako mai te tīmatanga o te tau 2026.
Tēnā whakamahia ngā hononga kei raro nei ki te arotake i ngā kōrero me te tuari i ō koutou whakaaro mā te whakamahi i te puka urupare e tāpiri nei.
Te whiriwhiringa mō te whakahoutanga o ngā wāhanga ako o Te Reo Rangatira me te Pāngarau wāhanga ako
Kua roa mātou ā-rāngai nei e whakawhiti kōrero ana kia whāia tetahi marautanga mārama, ā, taipitopito nei hei tautoko i ngā whakaakoranga me ngā akoranga kounga, ā, kia iti ake ngā mahi kei te kawea e ngā kaiwhakaako me ngā kaiako. Ko ngā mea ka kitea i ngā kōrero hukihuki, ko tētahi whakaraupapatanga whakaako mārama, he āhuatanga kua roa e ngaro ana i te marautanga ā mohoa noa nei.
Ko te tikanga o tēnei panonitanga kua kore ngā kura auraki me ngā kura e mate ki te hanga i ō rātou ake raupapa whakaako, kua tukuna ngā kaiwhakaako me ngā kaiako ki te arotahi ki te hanga i ngā hōtaka whakaakoranga, akoranga hoki, hei whakaora mai i ngā kōrero. Hei āwhina tēnei i a koe ki te hono ki ngā ākonga mā ngā wheako raupapatanga whakaakoranga, akoranga hoki, e kaingākau ai tētahi ki ngā mahi akoranga me te whai kia tohunga o te mātauranga, o ngā pūkenga me ngā āheinga me whai rātou kia angitu hei ākonga ako-taumano.
I konei, ko te hunga e whai koha mai ana ki te kaupapa nei, ko ngā kaiwhakaako, ngā kaiako, ngā mātanga mātauranga, ngā kaiārahi i ngā kura me ngā mātanga hoahoa marautanga. Kua tuarihia me ngā tarahiti o ngā rōpū kē kia whai urupare mai rātou, ā, kua tirohia hoki e Te Tari Arotake Mātauranga, arā, te Education Review Office (ERO) nā rātou anō hoki i toro atu ki ō rātou kōtuinga hoki kei ngā kura auraki me ngā kura arareo Māori o te motu, ā, tae noa ki ngā mātanga o te ao whānui hoki.
Mā ngā mahi tautoko ngaio, ngā mahi aroturuki me te whakapai ake anō, ko te hiahia kia whai pūnaha e eke ai ngā tauira me ngā ākonga ki te angitutanga.
Ko ngā mōhiohio ka kitea e koe i tēnei whārangi, tae atu ki ngā taipitopito kōrero mō tā mātou ara tautoko, kua kohia kei te Ripanga Whiringa Mōhiohio i te hononga kei raro nei.
Ngā mea hou o Te Marautanga o Aotearoa?
He mea whakahirahira te tuku i tēnei tuhinga hukihuki o Te Reo Rangatira mō ngā Tau 7-13 me te Pāngarau mō ngā Tau 9-13 mō te wā tuatahi nei. Kei ngā wāhanga ako nei, ko ngā aratohu raupapa ā-tau me te nui atu o ngā aratohu hei tautoko i a koe i ō mahi hei kaiako e hāngai ana ki te āhuatanga o te ako a te mokopuna.
Ka tautokohia anō ngā kaiako ki te whakaako i te Pāngarau me Te Reo Rangatira, tae atu ki te reo matatini hoki, hei whakakaha ake i ngā akoranga a te mokopuna i te marautanga whānui. Ko ngā aratohu ako me te aromatawai ka kitea anō i ngā wāhanga ako.
Ngā mea hou ka kitea e koe:
- Ka maha ake ngā aratohu whakaako whai taunakitanga hei whakaatu i ngā kaiako me pēhea te whakauru i ngā wāhanga o ngā hōtaka whakaakoranga, akoranga hoki ki ia tūārere
- Ko ngā whai whakaarotanga hei tautoko i ngā kaiako mō te whakaako i ngā aria motuhake kei ngā raupapatanga
- He mārama te kite i te kokenga ā-tau o ngā kōrero tae noa ki te Tau 13, me ngā tikanga whakaako hei whakarite i ngā ākonga kia angitu ai rātou i ngā tohu NCEA me te whakarite anō mō ngā huarahi ako mō ngā rā kei te heke mai
- Ko te rere o ngā tutukitanga whāinga akoranga kia māori, ā, ko ngā taipitopito o te āhua o ngā whāinga akoranga mā ngā kaiako me ngā mokopuna kia mārama tonu
- Ko ngā kokenga mō Te Reo Rangatira me Pāngarau he whakarite i ngā rangatahi kia uru atu ki ngā kaupapa haere ngātahi e tika ana
- Mārama te tautohu i ngā kaupapa motuhake mō Te Reo Rangatira me Pāngarau mō ngā Tau 11, 12 me te 13
- Ka whakaatu ngā whāinga akoranga i te kokenga e whakarite ana i ngā rangatahi mō te ara whai muri – te kura wānanga, te ringarehe me te ara ahumahi.
Te pānui i te tuhinga hukihuki marautanga
Kua whakatakotohia te tuhinga hukihuki wāhanga ako hei urupare māu ki te hōputu PDF. Kāore anō kia hōpututia mō te ipurangi, kāore anō kia whakamanahia rānei.
Kua mahi mātou me ngā rōpū aronga kaiako, tumuaki hoki, kua tuku whakaaro mō tētahi hōputu ipurangi o te marautanga ā-motu mō ngā rā ki tua.
Ina oti ana te kohikohi i ō koutou urupare hei āwhina ki te waihanga i te putanga hou o ngā wāhanga ako, kia mōhio koe ko te putanga ka tukuna e mātou hei whakamahi mai te tīmatanga o te tau 2026 e whakatinana i ngā kōrero, e noho tauwhitiwhiti ai, e māmā ai ki te whakamahi.
Ko tōna tikanga, mō ia wāhanga ako mārama noa tō kite atu i ngā whāinga kokenga me ngā whakaakoranga raupapa ā-tau, ā-tūārere rānei i tētahi hōputu ipurangi.
E hono ana mātou i ngā whārangi nei ki ngā rauemi me ngā mahinga tautoko hoki, ā, ka kaha ake kia nui ake, i ngā rā ki tua, kia pai ake te wheako kaiwhakamahi i runga i ō uruparenga, ā, haere ake. Mō ētahi tauira tērā pea tōna āhua i ngā rā ki tua, tirohia te: Piritana Koromopia, Ahitereiria me Hingapora.
Mō ngā kōrero marautanga katoa, ka taea tonu te rapu i ngā tauira PDF kei Tāhūrangi hei ara kē ki te tikiake me te tiro i ngā mōhiohio.
Te tuhinga hukihuki marautanga
Tau 7-13 Te Reo Rangatira wāhanga ako
Tuhinga Hukihuki Wāhanga Ako Te Reo Rangatira Tau 7 - 13 – Māori
Te Tau 9-13 Pāngarau wāhanga ako
Tuhinga Hukihuki Wāhanga Ako Pāngarau Tau 9 – 13 – Māori
Ngā Tauākī Herenga Marautanga
Tuhinga hukihuki Tauākī Herenga Marautanga
Ngā Rauemi tautoko
Me tuku whakaaro mai – he mea nui ō urupare
Mai i te 27 Kohitātea ki te 28 Paengawhāwhā 2025, ka taea tō tuku urupare mō ngā tuhinga kōrero.
Ka taea tō tiro ki ngā kape o ngā puka urupare me ngā pātai mā te toro i te hononga i raro.
Ki hea atu i konei?
Ka kati te wā whiriwhiri ā te Rāhina, 28 o Paengawhāwhā 2025. Kati ana te wā whiriwhiri, ka whakahoutia ngā tuhinga hukihuki, ā, ka puta ngā kape matua hei rauemi ipurangi i te Wāhanga 4, 2025.
Mā ngā rōpū kaiārahi ā-rohe o Te Tāhuhu o te Mātauranga me te Rautaki Tohutohu Marautanga ka whai wāhi mai ki te whakaatu i ngā arawātea e tangata whenua ai koe ki ēnei panonitanga marautanga me te tukanga whiriwhiri urupare.
Ko ngā kape matua mō ngā Tau 0-13 English, mō Te Reo Rangatira, te Maths me te Pāngarau, ka kahititia ā te pito o te tau 2025 kia mātua whakamahia ā te tau 2026.
Ka uru mai ngā panonitanga mō ngā Tau 0-6 English me Te Reo Rangatira me ngā Tau 0-8 Maths me te Pāngarau hei whakautu i ngā urupare kua riro mai i te tau 2025.
Ina oti ana te kahiti i te marautanga katoa i te tau 2026, ā, me mātua whakamahi mai te tau 2027, ko tā te Kāwanatanga kia whakaritea he rauru whakahoutanga mō te marautanga, pērā ki ērā atu o ngā rohenga, hei ārai i ngā whakahoutanga ka pūpū ake.
Whakapā mai
Mēnā he pātai āu, kei te kimi āwhina rānei koe, whakapā mai ki a mātou i [email protected]
Ki te pānui i te roanga atu o ngā kōrero mō te whakahoutanga o Te Marautanga o Aotearoa, tirohia Te Marautanga o Aotearoa (education.govt.nz)
Mō te rauemi nei
Tēnā whakamahia ngā hononga i raro nei ki te arotake i ngā kōrero me te tuari i ō whakaaro mā te whakamahi i te puka urupare.