Te Reo Pākehā
"Ko tō ringa ki ngā rākau a te Pākehā, hei ara mō tō tinana”.
Tiro Whānui
Ko tā te wāhanga ako o Te Reo Pākehā he whakaari i te reo Pākehā hei huarahi whakawhiti whakaaro, hei pūkenga whakahoahoa, hei kākahu mō te whakaaro, hei huarahi ki ngā taumata o te mātauranga.
Ka tautoko tēnei wāhanga ako i te reo Māori hei reo matua mō te whakaako i ngā kura rumaki reo Māori. Ko tāna he whakakaha ake, he whakapakari ake hoki i ngā pūkenga reo kua rārangi mai i roto i te wāhanga ako reo Māori. Nō reira, e whai ana tēnei wāhanga ako kia tāpiritia ake te reo Pākehā ki te puna reo o te whakaako me te ako.
Kia tupu ai ngā pūkenga kōrero reo rua, pūkenga matatini reo rua o ngā ākonga, me aro ā tātou mahi whakaako ki te whakawhitinga o ngā pūkenga me te māramatanga, mai i tētahi reo ki tētahi. Ka taea ētahi rautaki te whakawhiti mai i te akoranga a ngā ākonga i te reo Māori. Engari, me āta tohutohu mārire ngā ākonga me pēhea te whakamahi i aua rautaki i te reo Pākehā. Waihoki, ko ngā rautaki ka ākona ki te reo Pākehā, ka taea te whakawhiti ki te reo Māori. Mā konei ka tautoko te wāhanga ako o Te Reo Pākehā i te whakawhitinga atu i te reo Māori ki te reo Pākehā, i te reo Pākehā ki te reo Māori, mā te akiaki i ngā kaiako kia whakanuia te katoa o ngā huinga pūkenga reo o ngā ākonga.
Te Pūtake o te Ako i te Reo Pākehā
Tērā ō tātou mātua, ō tātou tīpuna e mārama ana ki ngā painga o te ako i te reo Pākehā hei huarahi ki te ao whānui. Kua tuhia tētahi rārangi o te kōrero rongonui a Tā Āpirana Ngata i runga ake nei. Ko tā Apirana he akiaki i te hunga tamariki kia mau tonu ki ngā taonga tuku iho a ngā tīpuna, arā, ko te reo Māori, ā, ki te whai atu anō hoki i ngā “rākau” a te Pākehā. (Ko te reo Pākehā tētahi o aua “rākau”.)
E rangona tonutia ana tērā akiaki i roto i ngā kōrero a ngā mātua o ēnei rā, ā, e tautoko ana te wāhanga ako o Te Reo Pākehā i te wawata mō ngā tamariki i roto i ngā kura reo Māori, kia matatau ki te kōrero i te reo Māori me te reo Pākehā.
Kia matatau ngā ākonga ki te reo Pākehā:
- kia whai wāhi atu, kia takoha painga hoki ki te ao whānui
- kia pakari ngā pūkenga reo i roto i ngā reo e rua.
- kia whiwhi tohu NCEA mā te reo Pākēhā, ki te hiahia rātou
- kia tutuki ētahi atu moemoeā.
Kaupae
- Kaupae 1
- Kaupae 2
- Kaupae 3
- Taumata 6
- Taumata 7
- Taumata 8
Kaupae 1
Kaupae 2
Kaupae 3
Taumata 6
Te Whakarongo, Te Pānui, Te Mātakitaki |
|
---|---|
Ngā tukanga me ngā rautaki |
|
Ka āhei te ākonga ki:
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Mā te whai i ēnei tukanga me ēnei rautaki i āna mahi whakarongo, pānui, mātakitaki, ka āhei te ākonga ki: Ngā whāinga me ngā hunga mā rātou ngā tuhinga |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā ariā |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā āhuatanga reo |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Te hanga |
|
Ngā Tohu:
|
|
Te Kōrero, Te Tuhituhi, Te Whakaatu |
|
Ngā tukanga me ngā rautaki |
|
Ka āhei te ākonga ki:
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Mā te whai i ēnei tukanga me ēnei rautaki i āna mahi whakarongo, pānui, mātakitaki, ka āhei te ākonga ki: Ngā whāinga me ngā hunga mā rātou ngā tuhinga |
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā ariā |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā āhuatanga reo |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Te hanga |
|
Ngā Tohu:
|
Taumata 7
Te Whakarongo, Te Pānui, Te Mātakitaki |
|
---|---|
Ngā tukanga me ngā rautaki |
|
Ka āhei te ākonga ki:
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Mā te whai i ēnei tukanga me ēnei rautaki i āna mahi whakarongo, pānui, mātakitaki, ka āhei te ākonga ki: Ngā whāinga me ngā hunga mā rātou ngā tuhinga |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā ariā |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā āhuatanga reo |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Te hanga |
|
Ngā Tohu:
|
|
Te Kōrero, Te Tuhituhi, Te Whakaatu |
|
Ngā tukanga me ngā rautaki |
|
Ka āhei te ākonga ki:
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Mā te whai i ēnei tukanga me ēnei rautaki i āna mahi whakarongo, pānui, mātakitaki, ka āhei te ākonga ki: Ngā whāinga me ngā hunga mā rātou ngā tuhinga |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā ariā |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā āhuatanga reo |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Te hanga |
|
Ngā Tohu:
|
Taumata 8
Te Whakarongo, Te Pānui, Te Mātakitaki |
|
---|---|
Ngā tukanga me ngā rautaki |
|
Ka āhei te ākonga ki:
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Mā te whai i ēnei tukanga me ēnei rautaki i āna mahi whakarongo, pānui, mātakitaki, ka āhei te ākonga ki: Ngā whāinga me ngā hunga mā rātou ngā tuhinga |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā ariā |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā āhuatanga reo |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Te hanga |
|
Ngā Tohu:
|
|
Te Kōrero, Te Tuhituhi, Te Whakaatu |
|
Ngā tukanga me ngā rautaki |
|
Ka āhei te ākonga ki:
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Mā te whai i ēnei tukanga me ēnei rautaki i āna mahi kōrero, tuhituhi, whakaatu, ka āhei te ākonga ki: Ngā whāinga me ngā hunga mā rātou ngā tuhinga |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā ariā |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Ngā āhuatanga reo |
|
|
|
Ngā Tohu:
|
|
Te hanga |
|
Ngā Tohu:
|
About this resource
Ko te wāhanga ako Te Reo Pākehā o roto i Te Marautanga o Aotearoa. Ko ngā whakamārama, ko ngā whāinga paetae anō hoki mai i te Taumata 1 ki te Taumata 8.
Wāhanga Ako: Te Reo Pākehā
Taumata: Taumata 1, Taumata 2, Taumata 3, Taumata 4, Taumata 5, Taumata 6, Taumata 7, Taumata 8
Kaupapa: Te Marautanga o Aotearoa